Μας βομβαρδίζουν με ισχυρισμούς
ότι τα ρομπότ, η τεχνητή νοημοσύνη, πρόκειται να κλέψουν όλες τις
δουλειές των ανθρώπων καθιστώντας μας εντελώς περιττούς.Μας προειδοποιούν ότι κάτι τέτοιο θα
απαιτούσε την ανατροπή ολόκληρης της ανθρώπινης κοινωνίας και ότι οι
κυβερνήσεις θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να το αποτρέψουν.Αν συμβούν αυτά τότε θα χάσουμε την “ουσία” του Karl Marx, η οποία
είναι ότι αν τα ρομπότ μας κλέψουν όλες τις δουλειές, τότε αυτά θα
κάνουν όλες τις.....δουλειές και τότε θα έχουμε την προϋπόθεση για την
έλευση του πραγματικού κομουνισμού, που για να συμβεί όμως θα πρέπει να
έχουμε εξαλείψει το πρόβλημα των οικονομικών ελλείψεων. Αν όμως
κατορθώσουμε να νικήσουμε τις οικονομικές ελλείψεις, τότε επί της ουσίας
δεν θα έχουμε κάποιο οικονομικό πρόβλημα που θα απαιτεί λύση, ούτε καν
από την κυβέρνηση.
Ο David Henderson προσεγγίζει το ζήτημα λίγο διαφοροποιημένα. Εγώ
θα ήθελα να προσθέσω κάτι επάνω στη σκέψη του. Είναι κάτι που σε γενικές
γραμμές οι οικονομολόγοι το αφήνουν εκτός αυτής της συζήτησης, παρά το
γεγονός ότι είναι κάτι το οποίο το κατανοούν. Η ουσία είναι ότι
πρόκειται να αναφερθούμε στην εργασία στο νοικοκυριό και στην εργασία
στην αγορά, για να κατανοήσουμε τις αλλαγές που έφερε η εισαγωγή των
αυτοματισμών στην πάροδο του χρόνου.
Το 1930 ο Βρετανός οικονομολόγος John Maynard Keynes αναλογιζόμενος
την τεχνολογική πρόοδο, προέβλεψε ότι τα εγγόνια του θα δουλεύουν μόλις
15 ώρες την εβδομάδα. Με δεδομένο ότι μια γενιά είναι 30 χρόνια θα
έπρεπε από το 1990 να δουλεύουμε 15 ώρες. Έτσι δεν είναι; Όμως ούτε που
το πλησιάσαμε. Μετά από 27 χρόνια από το 1990 ακόμα δεν το πετύχαμε.
Γιατί όμως; Που έκανε λάθος ο Keynes;
Ο Βρετανός οικονομολόγος δεν είχε σκεφτεί ότι θα υπήρχε αύξηση της
παραγωγικότητας. Μάλλον ο Keynes να υπέθεσε ότι οι άνθρωποι θα δούλευαν
τόσο, όσο χρειαζόταν για να έχουν την ποιότητα ζωής της δεκαετίας του
1930. Εάν τελικά αυτή ήταν η υπόθεση του, ήταν αρκετά ακριβής όσον αφορά
την ανά ώρα παραγωγικότητα. Επτά χρόνια μετά την πρόβλεψη του, η
παραγωγικότητα διπλασιάστηκε και αυτό συνέβη ξανά και ξανά. Έτσι, εύκολα
σήμερα θα είχαμε ότι είχαν οι άνθρωποι της δεκαετίας του 1930, αν
δουλεύαμε 15 ώρες την εβδομάδα.
Η μεγαλύτερη αλλαγή που συνέβη τον περασμένο αιώνα, αναφορικά με
τις ώρες εργασίας, αφορά αυτή της μείωσης των ωρών που απασχολούνταν οι
γυναίκες σε δουλειές του νοικοκυριού. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, την
δεκαετία του 1930 απαιτούσαν 60 ώρες την εβδομάδα, ενώ σήμερα
υπολογίζονται γύρω στις 15 ώρες. Κατά την άποψη μου, ο πρώτος αριθμός
μου φαντάζει λίγο υπερβολικός και ο δεύτερος να υπολείπεται της
πραγματικότητας, αλλά σε γενικές γραμμές είναι ακριβείς.
Και τι συνέβη σε αυτή την περίπτωση για να μειωθούν οι ώρες δουλειάς;......
Διαβάστε περισσότερα στο: www.nooz.gr